Universal Declaration of Human Rights’ articles translated into Tigre language

ማደት 1፡

ክሎም ውላድ ሚንኣደም ምን አምዕል ተውሊደቶም እንዴ አንበተው ሑር ወአክልሕድቶም። አክልሕድ ላቱ ሕቁቅ ወሕሽመት ቦም። ደሚር ወእህትማም ለትሀየበው ኽሉቃም ሰበት ቶም ኖስ-ኖሶም አድሕድ እግል ለሐሽሞ ወልርሐሞ ወጅቦም።

---

ማደት 2፡

ለገብአ ልግበእ ነፈር አምበል ፈናታይ እሊ ሽሩሕ ለህለ ሕቁቅ ወሕርያት እግል ልርከብ ቡ፡፡ እሊ ህዬ አምበል ፈናታይ አስል ወሕብር፡ ሸክል ወጅንስ፡ ህግየ ወደያነት፡ ርዝቅ ወቆምየት፡ ምዩል ስያሰት ወረአይ እቡ እንዴ ኢልትፈንቴ ሕቁቅ፡ ዋጅባት ወሕርየት እግል ልርከብ ለአስትህል። አምበል እሊመ ለገብአ ልገብእ መዋጥን እት ሑር ስያደተ ለአከደት ደውለት ልግበእ አው እብ እትፋቅያት እዲነ ለትትመቃረሕ አው ስያደት ለአለበ ደውለት መ ለነብር ገብአ ምን ገብእ እብ ሰበብ ሓለት ስያሰት ደውለቱ ጨቅጥ ወመትፈንታይ እግል ልግበእ እቱ ኢለአስትህል።

-----

ማደት 3፡

ለገብአ ልግበእ ነፈር መንገፎ ሐያት ወሕርየት እግል ለሀልየ እግሉ ሐቅ ቡ።

------

ማደት 4፡

ለገብአ ልግበእ ነፈር ክም ገብር እንዴ ገብአ እግል ልሽቄ ወልክደም ኢወጅብ። ግብርነት ወተጃረት ግብርነት እብ ክሉ አንወዓተ አው አሽካለ መምኑዐት ተ።

------

ማደት 5፡

ለገብአ ልግበእ ነፈር እት ዐዛብ ለትከርዩ ጀሪመት እበ እግል ኢልትጃዜ ወሕሽመቱ እግል ኢትንቀስ ወኢልትሀተር ሐቅ ቡ።

------

ማደት 6፡

ለገብአ ልግበእ ነፈር እትለ ገብአት ትግበእ አካን ወ ወቅት እት ቀደም ቃኑን እብ ጅንስየቱ እግል ልትአመር ሐቅ ምን ሕቁቁቱ።

-----

ማደት 7፡

ክሎም ውላድ ሚንኣደም እት ቀደም ቃኑን አክልሕድ ሰበት ቶም አምበል ለገብአ ልግበእ ፈናታይ ዓቅቢት ቃኑን ወደማነት እግል ትግበእ እሎም ሐቅ ቦም። ሰበት እለ እሊ እዕላን እሊ እግል ሊኪድ አው እግል ኪደት እሊ እዕላን እሊ ለገብእ ተሐርካት መስሙሕ ኢኮን ወምነ እግል ልሳድፎም ለቀድር ፈናታይ ወአገውነዮት ዓቅቢት እግል ትግበእ እሎም ሐቅ ምን ሕቁቆምቱ።

-------

ማደት 8፡

ለገብአ ልግበእ ነፈር እብ ቃኑን ለትሰመሓ እሉ ሕቁቅ አሳሲ እሉ ትከለአ አው እሊ ሕቁቅ እሊ ትከየደ ምኑ ምን ገብእ እት ቃኑንየት ላተ  መሕከመት ዓድለት ወጠንየት እንዴ ሸከ ሐቁ እግል ልርከብ ሐቅ ምን ሕቁቁቱ።

------

ማደት 9፡

ለገብአ ልግበእ ነፈር አምበል ቃኑን እግል ልትአሰር ወልትሐበስ አው ልትሰጀን ኢወጅብ።

-----

ማደት 10፡

ለገብአ ልግበእ ነፈር ሕቁቁ ወ ዋጅባቱ እበ ከስስ ልግበእ አው ለትትቀደም እቱ ሸክወት ጀሪመት እብ ገዘ ለአለበን ሑር ላተን መሓክም ቅድየቱ እግል ትትረኤ እሉ ሐቅ ቡ።

-------

ማደት 11፡

1. ለገብአ ልግበእ ነፈር እግል ተአጃዝዩ ለትቀድር ጀሪመት እበ ሽኩይ ዲብ እንቱ ሕቁቅ መዳፈዐት ምን ነፍሱ እንዴ ትነፈዐ ምን ነፍሱ እንዴ ዳፍዕ አስክ መሕከመት ሙጅርምቱ እንዴ ትቤ የአስበተት እቱ ክም ጀሪመት ለአለቡ ነፈር እግል ልትረኤ ሐቅቡ።

2. ለገብአ ልግበእ ነፈር እብ ቃኑን ወጠኒ ልግበእ አው እድንያይ ቃኑን እበ ለዶል ጀሬት ጀሪመት ሙጅርም እንዴ ትበሀለ መስኡልየት ኢረፍዕኒ። አምበል እሊመ እተ ወቅት ለጀሪመት ጀሬት እቱ ምነ እት ቃኑን ሱዱቅ ለዐለ ዝያድ ጀዘ ክቡድ እግል ልትጃዜ ኢልትሰመሕ።

------

ማደት 12፡

ለገብአ ልግበእ ነፈር ዝያድለ እብ ቃኑን ለትሐከመ እቱ እት መናበረ ሐያቱ፡ እት ነፍሱ፡ ዓኢለቱ፡ ቤቱ፡መምተለካቱ፡ ስምዐቱ ወሸረፉ መትኣታይ አው ተደኽል እግል ልጅሬ እሉ ኢልትሰመሕኒ። ወእብሊ ለገብአ ልግበእ ነፈር ምን እሊ መትአታታይ እሊ ቃኑን እግል ልዳፍዕ እሉ ወደማነት እግል ለሀቡ ሐቅ ቡ።

-----

ማደት 13፡

1. ለገብአ ልግበእ ነፈር እት ቀበት ሕዱድ ለገብአት ትግበእ ደውለት  ክም ምራዱ እግል ሊጊስ  ወአካን ለዲበ ነብር እግል ልሕሬ ሐቅ ወሕርየት ቡ።

2. ለገብአ ልግበእ ነፈር ምነ ነብር ዲበ ደውለት እግል ሊጊስ ወምን ደውለቱ እግል ልፍገር ወዲብ ደውለቱ እግል ልእቴ ሐቅ ቡ።

------

ማደት 14፡

1. ለገብአ ልግበእ ነፈር አርወሐቱ እት ብቆት ለካሬ ጀራይም ምኑ እንዴ ሀርበ እትለ ገብአት ትግበእ ደውለት ልጁእ ስያሲ እግል ልጥለብ ወቅቡልየት እግል ልርከብ ሐቅ ቡ።

2. እሊ ሐቅ እሊ ላኪን እብ አሳስ መምርሕ ወመዳድእ መነዘመት ምጅልስ ቅራን እበ ወደየ ጀሪመት እግል ኢልትሸኬ እግል ልዳፍዕ እሉ ኢቀድር።

------

ማደት 15፡

1. ለገብአ ልግበእ ነፈር ጅንስየት እግል ልትሀየብ ሐቅ ቡ።

2. ለገብአ ልግበእ ነፈር አምበል ቃኑን ጅንስየቱ እግል ትትነዘዕ ምኑ አው እግል ልቀይር ዶል ለሐዜ እግል ኢልትመነዕ ሐቅ ምን ሕቁቁቱ።

--------

ማደት 16፡

1. ስነት ሰብ ለበጽሐው አንስ ልግበእ ወተብዐት እብ ሰበት አስሎም፡ ቀቢለቶም፡ ጅንስየቶም ወ ደያነቶም ምን ህዳይ እግል ኢልትከርዖ ወዓኢለት እግል ኢለአስሶ እግል ልትመንዖ አለቦም። እት አሰሶት ወመራዐየት ዓኢለት ልግበእ ወ ወቅት ሕድጎ ክልኢቶም እናስ ወእሲት አክልሕድ ሐቅ ቦም።

2. ህዳይ እብ ምራድ ወሕርየት ናይለ ልትሃደው ለህለው ሰብ ሽርከት ሌጠ ገብእ።

3. ዓኢለት አሳስ ጠቢዐት ናይ ሙጅተመዕ ተ። ሰበት እለ ምን ሙጅተመዕ ወደውለት ታመት ዓቅቢት ወደማነት እግል ትርከብ ለአስትህል።

--------

ማደት 17፡

1. ለገብአ ልግበእ ነፈር እብ በኑ ልግበእ አው ምስል ብዕዳም እንዴ አሽተረከ መምተለካት እግል ለአስስ ወርከብ ሐቅ ቡ።

2. ለገብአ ልግበእ ነፈር አምበል ቃኑን ማሉ እግል ልትነሰእ ምኑ አው እግል ልትወረስ ምኑ ኢወጅብ።

-----

ማደት 18፡

ለገብአ ልግበእ ነፈር ሕርየት ተፍኪር ወደሚር  ወሕርየት ደያነት ቡ። እብ አሳስ እሊ ለገብአ ልግበእ ነፈር ደያነቱ እግል ልቀይር፡ ክምሰልሁመ እብ በኑ ልግበእ አው ምስል መጅሙዐት እብ ደያነቱ ደዕወት እግል ልንሸር፡ እግል ልዕበድ ወለዐይድ ሐቅ ወሕርየት ቡ።

-------

ማደት 19፡

ለገብአ ልግበእ ነፈር ረአዩ እግል ልሽረሕ ሐቅ ወሕርየት ቡ። እሊ ሐቅ እሊ አምበል ለገብአ ልግበእ መታክል ረአዩ እግል ለሀብ፡ ሕዱድ ጂኦግራፍየት እበ ኢከስስ እትለ ገብአ ልግበእ ወሳይል እዕላም ረአይ ወሐብሬ እግል ለሀብ፡ መዕሉማት እግል ልጅመዕ ወእግል ልንሸር ሐቅ ወሕርየት ቡ።

-----

ማደት 20፡

1. ክሎም አንፋር እብ ሰላም እግል ልትጀምዖ ወልትነዘሞ ሐቅ ወሕርየት ቦም።

2. ለገብአ ልግበእ ነፈር አምበል ምራዱ እት መሕበር እግል ልትነዘም ኢልትቀሰብኒ።

------

ማደት 21፡

1. ለገብአ ልግበእ ነፈር ሙባሽር አው እብ ሑር ላቱ ሕርያን ለትሐረው ወካይሉ እት ሕኩመት ዐዱ እግል ልሻርክ ሐቅ ቡ።

2. ለገብአ ልግበእ ነፈር ከደማት እጅትማዕየት ወጠኑ እብ መሳዋት እግል ልርከብ ሐቅቡ።

3. አሳስ ስልጠት ሕኩመት እብ ምራድ ወእራደት ሸዐብ እግል ትግበእ ህሌት እለ። እሊ ምራድ እሊ እብ ምስጢር አው እብ ሕድ ለትሸብህ ገበይ ክሉ ሕበር ለሻርክ እቱ እብ ሑር ላቱ እንትኻባት  ልትሸረሕ ።

--------

ማደት 22፡

ለገብአ ልግበእ ነፈር ክም ነፈር ናይ ሙጅተመዕ ሐቅ ደማነት እጅትማዕየት ቡ፡ ክምሰልሁመ እብ ጅህድ ወጠን ወሰዳይት እዲነ ምን ለገብአት ትግበእ ሕኩመት ወመነዘመት ለልትረከብ አርዛቅ እግል ተጠውር መቅደረቱ ለለአትሐዜ ናይ እቅትሳድ፡ እጅትማዕየት ወዓዳት ሕቁቁ እግል ልትሐፈዝ እሉ ሐቅቡ።

------

ማደት 23፡

1. ለገብአ ልግበእ ነፈር እግል ልሽቄ፡ ለዋፍቁ ሽቅል እግል ልሕሬ፡ ለሔሰ ወሰኒ ለልደፈዕ እቱ ሽቅል እግል ለሀሌ እሉ ወሽቅል እግል ኢልስአን ሐቅ ቡ።

2. ክሎም ውላድ ሚንኣደም እት ሕድ ለመስል ሽቅል አምበል ፈናታይ አክልሕድ እግል ልደፍዖ ሐቅ ቦም።

3. እት ለገብአ ሽቅል ለልትፈረር ነፈር ሕሽመቱ ወሕሽመት ዓኢለቱ ደማነት እግል ልርከበ፡ ለለአትሐዜ ሐቆ ገብአ ህዬ  እብ ብዕድ አግቡይ ዝያደት ደማነት ለበ ደፍዕየት እበ እግል ልትናየት ወፍሬ ተዕበቱ እግል ልርከብ ሐቅ ቡ።

4. ለገብአ ልግበእ ነፈር መናፍዕቱ አውለውየት እንዴ ሀበ መሓብር ምህናት እግል ለአስስ ወዲብለ ልትአሰሰ ዕድውየት እግል ልርከብ ሐቅ ቡ።

------

ማደት 24፡

ለገብአ ልግበእ ነፈር እሙር ሳዓት ሽቅል እግል ልሽቄ፡ ምስል ናይ ዓያድ ለትሸምል ደፍዕየት እግል ተሀሌ እሉ  ክምሰልሁመ ክልዶም እጃዘት እግል ልትሀየብ ወእግል ልትፋገዕ ሐቅ ቡ።

--------

ማደት 25፡

1. ክሎም ውላድ ሚንኣደም ነብረ፡ ልባስ፡ ሰከን፡ መራዓየት ዓፍየት፡ ምህም ላቱ ከደማት እጅትማዕየት ለሸምል ናይ ዓፍየት ወረህየት ርሖም ወዓኢላቶም እንዴ ትደመነት እሎም፡ ደረጀት መናበረቶም እግል ትጥፈሕ እሎም ሐቅ ቦም። እብ ኢረኪብ ሽቅል፡ ሕማም፡ ነቃስ ገሮብ ወምስክነ፡ ሞት ኦሮት ምን ዋልዴን፡ እብር አው ምን መቅደረት በረ ላተ ምሽክለት መናበረት ሐቆ ትሳድፍ ሐቆም እግል ልትሐፈዝ እሎም ወጅብ።

2. እማት ወአጀኒት ፍንቲት መራዓየት እግል ልርከቦ ሐቅ ቦም። እብ ሸርዕ አው አምበል ሸርዕ ለልትወለዶ አጀኒት ረሕመት ወመራዐየት እግል ትግበእ እሎም ሐቅ ቦም።

-----

ማደት 26፡

1. ለገብአ ልግበእ ነፈር በክት ተዕሊም እግል ልርከብ ሐቅ ቡ። ተዕሊም እት እብትዳእየት ወምግባይት ደረጀት እብ ለሀ እግል ልትሀየብ ቡ። ምህሮ መርሐለት እብትዳእየት ላዝም እግል ልትሀየብ ህሌት እሉ። ምህሮ ፈንየት ወለትፈናተ ምህናት እግል ለሀሌ ወጅብ። ለዓሊት ደረጀት ተዕሊም እት መቅደረት ወበቃዐት እንዴ ረከዘት እግል ክሉ እብ መሳዋት እግል ትትሀየብ ህሌት እለ።

2. ምህሮ እት ታምም ተጠውር ወአደቀቦት ሕሽመት ወአሳስ ሕርየት ውላድ ሚንኣደም ለአተርከዘ እግል ልግበእ ለአስትህል።ተዕሊም እት ፍንጌ ክለን ድወል ለህሌት ፍንቲት  ናይ ቀባይል ወደያናት  ውሕደት እንዴ አደቀበ፡ መፋሀመት፡ ከህላት ወምስንዮት ለአስስ።ክምሰልሁመ መነዘመት ምጅልስ ቅራን እት ሕፍዘት ሰላም ለትወድዩ ወራታት ለሰዴ እግል ልግበእ ወጅብ።

3. ዋልዴን እግል ውላዶም ለልትሀየብ ጅንስ ምህሮ እግል ልሕረው እብ አውለውየት ሐቅ ቦም።

-------

ማደት 27፡

1. ለገብአ ልግበእ ነፈር እት መናበረት ዓዳት ሙጅተመዕ ሑር እንዴ ገብአ እግል ልሻርክ፡ እት ፈን ወፍጥር መ እግል ልሻርክ፡ ምን ፈርያቱ እግል ልትነፈዕ፡ እት ተጠውር ዕሉም እንዴ ሻረከ ምን እንታጁ እግል ልክሰብ አው ልርበሕ ሐቅ ቡ።

2. ለገብአ ልግበእ ነፈር እበ ኖሱ ለሸቀዩ እት መጃላት ዕሉም፡ ክቱብ ፍጥር አው ፋርያት ፈን እግል ልትሳጀዕ ወመናፍዕቱ እግል ልትሐፈዝ እሉ ሐቅ ቡ።

--------

ማደት 28፡

ለገብአ ልግበእ ነፈር እትሊ እዕላን እሊ ለትሸረሐው ሕቁቅ ወ ሕርያት እት ፍዕል እግል ልተርጀሞ ሰዳይት ሙጅተመዑ ልግበእ ወሙጅተመዕ ዓለም ሰዳይት እግል ልርከብ ሐቅ ቡ።

--------

ማደት 29፡

1. ለገብአ ልግበእ ነፈር እግለ ሕርየት እግል ልርከብ ወእግል እንሳንየቱ ለዳፈዐሉ ሙጅተመዕ ሐቁ ወ ዋጅባቱ እግል ለአውፌ እሉ ወጅብ።

2. ለገብአ ልግበእ ነፈር ክመ ሐቁ ወሕርየቱ ለትሐፈዘ እሉ፡ ሐቅ ወሕርየት ብዕዳም እግል ልትከበት ወለሐሽም፡ እት ሙጅተመዕ ዲሙቅራጢ አደብ፡ አምን፡ መንገፎ ወደሐን እንዴ ትበሀለ እብ ቃኑን ለልትቀረር ቀዋኒን እግል ልጥየዕ ወእት ፍዕል እግል ልተርጅም ልትቀሰብ።

3. እሊ ሕቁቅ ወሕርያት እሊ እብለ ገብአት ትግበእ ገበይ ድድ አህዳፍ ወመባድእ መነዘመት ምጅልስ ቅራን እግል ልግበኦ ኢወጅብ።

------

ማደት 30፡

ለገብአት ትግበእ ደውለት፡ መጅሙዐት (ሐሽም) አውመ ነፈር እሊ እት ለዐል ሽሩሕ ለህለ እዕላናት አውመ ሐብሬታት ወዲቡ ህዱግ ለህለ ሕቁቅ ወ ሕርያት እብ ተማሙ አው ሰሩ እግል ሊኪድ ወዲብለ ኢለአትሐዜ እግል ልትነፈዕ እቡ እግል ለአተምስል ኢልትሰመሕኒ።